YABANCI PERSONEL ÇALIŞMA İZNİ TÜRLERİ
Süreli Çalışma İzni:
6735 sayılı “Uluslararası İşgücü Kanunu” na göre çalışma izin başvurusu olumlu değerlendirilen yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir iş yerinde veya bunların aynı iş kolundaki iş yerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla ilk başvuruda en çok bir yıl süreli çalışma izni verilir.
Çalışma izni süre uzatma başvurusunun olumlu değerlendirilmesi halinde yabancıya aynı işverene bağlı olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar çalışma izni verilir. Ancak, farklı bir işveren yanında çalışmak üzere yapılan başvurular ilk başvuru gibi değerlendirilerek ona göre işlem tesis edilir.
Bunun yanında, Türk Ticaret Kanununa göre kurulmuş olan;
- Limited şirketlerin şirket ortağı olan müdürü,
- Anonim şirketlerin şirket ortağı olan yönetim kurulu üyesi,
- Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yönetici olan komandite ortağı,
Olan yabancılar, çalışma izni alarak çalışabilirler.
Süresiz Çalışma İzni:
Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilir. Ancak, yabancının başvuru şartlarını taşıması yabancıya mutlak hak sağlamaz.
Süresiz çalışma izni olan yabancı, uzun dönem ikamet izninin sağladığı tüm haklardan yararlanır. Süresiz çalışma izni olan yabancı, özel kanunlardaki düzenlemeler hariç, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili mevzuat hükümlerine tabi olmak şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanır. Süresiz çalışma izni olan yabancının seçme, seçilme ve kamu görevlerine girme hakkı ile askerlik yapma yükümlülüğü yoktur.
Bağımsız Çalışma İzni:
Profesyonel meslek mensubu yabancılara, diğer kanunlarda belirtilen özel şartların sağlanması kaydıyla bağımsız çalışma izni verilebilir.
Bağımsız çalışma izninin uluslararası işgücü politikası doğrultusunda değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancı şirket ortağı ise sermaye payı ile “Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu” önerileri doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınır.
Bağımsız çalışma izni süreli olarak düzenlenir.
Turkuaz Kart:
Uluslararası işgücü politikası doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile “Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu” önerileri ve Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun görülen yabancılara “Turkuaz Kart” verilir.
Turkuaz kart, ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla verilir. Bakanlık, geçiş süresi içinde işveren veya yabancıdan, yürütülen faaliyetlere ilişkin bilgi ve belge talep edebilir. Geçiş süresi içinde ilgili mevzuat uyarınca iptal edilmeyen turkuaz kartta yer alan geçiş süresi kaydı, yabancının başvurusu halinde kaldırılır ve süresiz Turkuaz Kart verilir. Bu başvuru, geçiş süresinin dolmasına yüz seksen gün kamasından itibaren, her durumda geçiş süresi dolmadan yapılmalıdır. Bu süre dolduktan sonra, geçiş süresi kaydının kaldırılmasına ilişkin yapılan başvuru reddedilir ve turkuaz kart geçersiz hale gelir.
Turkuaz kart sahibi yabancının, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına turkuaz kart sahibi yakını olduğunu gösteren ve ikamet izni yerine geçen belge verilir.
Turkuaz kart sahibi yabancı, ilgili mevzuatla düzenlenen süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanır.
Turkuaz kart uygulamasında; akademik alanda uluslararası kabul görmüş çalışmaları bulunanlar ile bilim, sanayi ve teknolojide ülkemiz bakımından stratejik kabul edilen bir alanda öne çıkmış olanlar ya da ihracat, istihdam veya yatırım kapasitesi olarak ulusal ekonomiye önemli katkı sağlayan ya da sağlaması öngörülenler nitelikli yabancı olarak değerlendirilir.
Geçici koruma sağlanan yabancılara turkuaz kart hükümleri uygulanmaz.