ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURU SÜRECİ
Çalışma izni başvuruları genel olarak yabancıların ilgili Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerine çalışma izni ve vizesi başvurusu yapmaları şeklinde başlar. Ancak, Türkiye’de bulunan yabancının geçerliliği devam eden en az altı (6) ay süreli ikâmet izni varsa çalışma izni başvurusu yurt içinden başvuru olarak yapılabilir.
Başvurular elektronik ortamda yapılmakta olup, Türkiye’deki işverenin veya yasal temsilcisinin PTT’den e-devlet şifresi alarak başvuruyu tamamlaması ve ardından gerekli form ve belgeleri öngörülen süre içinde Bakanlığa teslim etmesi gerekmektedir.
Başvuru Aşamasında Gerekli Bilgi ve Belgeler:
⇔ Çalışma izni başvuru dilekçesi [Dilekçe elektronik başvuru esnasında taranılacak, ayrıca kâğıt ortamında işveren tarafından ıslak imzalı olarak gönderilecektir.]
⇔ Yabancı Personel Başvuru Formu [Elektronik ortamda doldurulacak form, çıktısı alındıktan sonra, işveren ve yabancı personel tarafından imzalanıp kâğıt ortamında bir nüsha olarak Bakanlığa gönderilir. İşveren ve yabancı personelin ıslak imzalarının olmadığı durumlarda, taraflar arasında yapılmış iş sözleşmesi ibraz edilmelidir. Formun imzasız olması ve iş sözleşmesinin de bulunmaması durumunda başvuru işleme alınmamaktadır.]
⇔ İkâmet İzni [Yurt içinden yapılacak başvurular için, Türkiye’de önlisans ve lisans öğrenimi amacıyla verilen ikâmet izinleri hariç olmak üzere, yabancı şahsa ait izin başvuru tarihinde geçerli en az altı (6) ay süreli ikâmet izni bulunması zorunludur. Çalışma izni talebinde bulunan yabancının geçerli ikâmet izni olmaması halinde, yabancının yurt dışında uyruğunda bulunduğu veya daimi ikâmet ettiği ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerine iş sözleşmesi ibrazı ile çalışma izin ve vize başvurusu yapması zorunludur.]
⇔ Pasaport sureti [Pasaportun Latin harfleri ile yazılı olmadığı durumlarda yeminli tercüman veya resmi makamlarca onaylı çevirisi de başvuruya eklenmelidir. Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line gönderilecektir. İlgili mevzuat uyarınca, Bakanlıkça talebi uygun bulunan yabancılara verilecek çalışma izinleri, pasaport süresinin bitim tarihinden altmış gün önceki tarihi aşmayacak şekilde düzenlenmektedir. Ayrıca, çalışma izni başvuru tarihi itibariyle altmış günden az süreli pasaport ve pasaport yerine geçen belgeyle yapılan çalışma izin başvuruları işleme alınmamaktadır.]
⇔ Diploma veya Geçici Mezuniyet Belgesi sureti [Türkçe tercümesinin yeminli tercüman veya resmi makamlarca onaylı olması gerekmektedir. Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak, ayrıca kâğıt ortamında da gönderilecektir. Mesleki hizmetler kapsamında çalışacak yabancılar ile Bakanlığın gerek gördüğü mesleklerde çalışacak yabancılar için diploma zorunludur. Ev hizmetlerinde diploma ibrazı zorunlu olmayıp, bitirilen en son okula ilişkin beyan yeterlidir.]
⇔ Ticaret Sicil Gazetesi [Kuruluşun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi. Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak gönderilecektir.]
⇔ Bilanço Kâr / Zarar Tablosu [Son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir tarafından onaylanacak belge, elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak gönderilecektir.]
⇔ Vekâletname [Yabancı personeli istihdam edecek kurum ve kuruluş adına “kullanıcı” sıfatıyla elektronik başvuruyu yapma yetkisi bulunan kişinin noter onaylı vekâletnamesi veya kullanıcı sıfatındaki kişinin başvuruyu yapan kurum ve kuruluşta çalıştığını gösterir belge. Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak gönderilecektir.]
Yukarıda belirtilen esas belgelere ek olarak, çalışmak istenilen sektör bazında aşağıda belirtilen belgelerin de ilaveten Bakanlığa ibrazı zorunludur;
Eğitim Sektörü:
- Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı özel öğretim kurumlarında görev alacak yabancılar için Milli Eğitim Bakanlığından alınmış yabancının mesleki yeterliliğini gösterir belge. “Ön İzin Belgesi” [Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak gönderilecektir.]
- Yabancı istihdam edecek özel öğretim kurumları için, Milli Eğitim Bakanlığından alınmış “Kurum Açma ve Öğretime Başlama İzni” ve “Ruhsatname” [Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak gönderilecektir.]
Ev Hizmetleri:
- Ev hizmetlerinde yaşlı, hasta ve çocuk bakımı dışında yabancılara çalışma izni verilmemektedir.
Sağlık Sektörü:
- Sağlık Bakanlığına bağlı özel sağlık kurumlarında görev alacak yabancı sağlık meslek mensupları için, görev yapacakları sağlık kurumunun bulunduğu ilin İl Sağlık Müdürlüğünden alınmış yabancının mesleki yeterliliğini gösterir “Ön İzin Belgesi” [Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak gönderilecektir.]
- Yabancı istihdam edecek özel sağlık kurumları için, İl Sağlık Müdürlüğünden alınmış “Faaliyet İzin Belgesi” [Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak gönderilecektir.]
Turizm Sektörü:
- Turizm işletme belgesi bulunan iş yerlerinde istihdam edilecek yabancılar için Kültür ve Turizm Bakanlığından alınmış “İşletme ve Yatırım Belgesi“, belgeli işletme değil ise Ticaret Odasından alınmış “Faaliyet Belgesi” [Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak gönderilecektir.]
Eğlence Sektörü:
- Türkçe tercümesi yeminli tercüman veya resmi makamlarca onaylı “Bonservis” [Çalışma izni istenilen yabancının sanatçı olarak uluslararası üne sahip veya aynı düzeyde yabancı işletmelerde program yaparak çalışmış olduğunu gösteren bonservisinin üzerinde 1961 Lahey Sözleşmesine göre apostil şerhi veya Dış Temsilcilik tasdik şerhi bulunmalıdır. Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak, ayrıca kâğıt ortamında da gönderilecektir.]
- Türkçe ve yabancının dilinde düzenlenen “İş Sözleşmesi” [İşveren ve yabancının ıslak imzalarının bulunduğu iş sözleşmesi elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak, ayrıca kâğıt ortamında da gönderilecektir.]
- Kültür ve Turizm Bakanlığından alınmış “İşletme Belgesi“
Yabancı Sanatçılarla Yapılacak İş Sözleşmesinde Yer Alması Zorunlu Hususlar:
⇒ Yabancı sanatçıların çalışma sürelerini müteakip ülkelerine dönüşlerinde, dönüş biletleri ile yol masraflarının işverenlikçe karşılanacağını taahhüt edeceklerine ilişkin kayıt,
⇒ Ücretin her altı ayda bir değişen asgari ücretin üç katından daha düşük olamayacağına ilişkin taahhüt,
⇒ İşyeri vergi numarası,
⇒ Çalışanın haklarının yanı sıra, gerektiğinde danışılmak üzere 155 Polis İmdat ve 157 İnsan Ticareti Mağdurlarına Yönelik Yardım hattı, Alo 170 yardım hattı numaraları ile Bakanlığın Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerinin irtibat telefonları yer almalıdır.
Havacılık Sektörü:
- Havacılık sektöründe faaliyet gösteren iş yerlerinde istihdam edilecek yabancı pilotlar için Türkçe tercümesi yeminli tercüman veya resmi makamlarca onaylı “Pilot Lisansı” [Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak, ayrıca kâğıt ortamında da gönderilecektir. Bakanlıkça düzenlenecek çalışma izni, yabancı uyruklu pilotların lisanslarını Türkiye’de geçerli kılan Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden alınacak “Validasyon Belgesi” ile birlikte geçerlilik kazanmaktadır.]
Mühendis ve Mimarlar:
- Mesleki hizmetler kapsamında mühendis/mimar olarak çalışma izni talep edilen yabancının, yurt dışında yüksek öğrenim görmesi halinde ilgili mevzuat uyarınca, Yurtdışı Yüksek Öğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliğine uygun olarak alacağı “Diploma veya Geçici Mezuniyet Denklik Belgesi” [Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak, ayrıca kâğıt ortamında da gönderilecektir.]
- Mühendis/mimar/şehir plancısı olarak yabancı uzman istihdam edecek tüzel kişiliklerde, aynı meslekte Türk istihdam edildiğini ispata dair “Ücret Bordrosu” [Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak gönderilecektir.]
Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kapsamında Faaliyet Gösteren Şirket ve Şubeler:
Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Personel İstihdamı Hakkında Yönetmeliğin 10/a maddesinde öngörülen özellik arz eden doğrudan yabancı yatırımlar kriterlerinden en az birini karşılayan şirket ve şubelerde istihdam edilecek yabancılar için aşağıda belirtilen usul ve esaslara göre başvuru yapılması gerekmektedir.
Kuruluşun yaptığı son yıl ihracat tutarının en az 1 milyon ABD Doları olduğuna ilişkin belgeler [İhracat bedeline ilişkin banka dekontu, banka yazısı, döviz alım belgesi fotokopisi, şirket onaylı gelir tablosu gibi belgeler]
Yukarıda Belirtilen Şartlardan En Az Birisini Sağlayan Kuruluşta Görev Alacak Kilit Personel İçin İstenilen Belgeler:
- Şirket ortağı, yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyesi, genel müdür, genel müdür yardımcısı, şirket müdürü, şirket müdür yardımcısı ve benzeri mevkiler için [İmza sirküleri, yönetim kurulu veya ortaklar kurulu kararı fotokopisi gibi belgeler]
- Kuruluşun hizmetleri, araştırma cihazları, teknikleri ya da yönetim için temel sayılan bilgiye sahip uzmanlardan [Bonservis ve tercümesi, diploma sureti ve tercümesi ile bu kapsamdaki personelin istihdam edileceği alana yönelik diğer bilgi ve belgeler ve tercümesi (Örneğin, ihracat elemanı için ülkeler bazında ihracatı gösteren ilgili bankaca onaylı banka dekontu, banka yazısı, döviz alım belgesi fotokopisi gibi)]
- İstihdam edilecek kilit personelin yurt dışındaki ana şirket tarafından görevlendirildiğine ilişkin görevlendirme yazısı.
İrtibat Büroları:
- İrtibat bürolarında istihdam edilecek yabancılar için, Ekonomi Bakanlığından alınmış “Faaliyet İzni” [Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak on-line olarak gönderilecektir.]
- İrtibat büroları için son yıl içinde yurt dışından en az 200 bin ABD Doları veya karşılığı döviz getirilmiş olduğuna ilişkin belgeler [Büro yetkilisi için yetki belgesi ve döviz transferi ile ilgili banka dekontu, banka yazısı, döviz alım belgesi fotokopisi gibi belgeler.]